ul. T. Kościuszki 64,
32-090 Słomniki

+48 12 380 10 61
biuro@jurajskakraina.pl

Ostańce

Ostańce - wzniesienia powstałe w wyniku procesów wietrzenia i erozji, a także denudacji terenów przyległych, co powoduje odsłonięcie i pozostawienie ostańca. Ostańce występują jako wyizolowane formy terenu, często o stromych, skalistych stokach, stanowiące pozostałość większego masywu skalnego.

Zachodni obszar Lokalnej Grupy Działania "Jurajska Kraina", a przede wszystkim tereny gmin Jerzmanowice-Przeginia i Skała obfitują w te fantazyjne formy terenu, które górują nad rozległymi równinami i głęboko wciętymi dolinami. Stanowią nie lada atrakcję dla uprawiających wspinaczkę skałkową, jak również dla turystów licznie odwiedzających teren "Jurajskiej Krainy".

Kategoria:

ostance jerzmanowice

Pojedyncze skały wapienne oraz grupy skał znajdujące się na wierzchowinie Wyżyny Olkuskiej pomiędzy Doliną Będkowską i Doliną Szklarki, należącymi do Parku Krajobrazowego Dolinki Krakowskie. Są to tereny wsi Jerzmanowice.

Większość z tych skał to ostańce wierzchowinowe, wznoszące się ponad otaczający teren od kilku do ok. 20 metrów. Mają fantastyczne kształty i zwykle przynajmniej część ścian bardzo stromych. Do skał tych należą m.in. Ostry Kamień, Grodzisko, Wyjżoł (Skała 502), Wielka Skała, Skała Łaziska, Łysa Skała (Fiala), Jedlina, Sikorka, Psiklatka, Kozia Skała, Cielęca Skała, Słoneczne Skały, Witkowe Skały.

W ramach dofinansowania z Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestucjąca w obszary wiejskie" PROW 2007-2013 powstały Publikacje informacyjne promujace turystyke wspinaczkową w Jurajskiej Krainie. Skałoplany opracowane zostały w ramach działania którego Beneficjentem jest WSPINKA.ORG

Kategoria:

ostance bramakrakowska

Naturalna skalna brama utworzyła się z odpornych wapieni, tworząc dziś niesamowity, charakterystyczny ostaniec, przypominający kształtem właśnie wielką bramę. Nazwa wywodzi się z historii tego miejsca, bowiem rejony Ojcowa były na trasie handlowej. Prowadził tędy bardzo uczęszczany szlak kupiecki z Krakowa na Śląsk. Wrota bramy otwierały się na dolinę, dlatego mówiono, że jest do brama Krakowska. Nie potwierdzają tego źródła, jednak przyjęto taką wersję jako najbardziej prawdopodobną.

Widoczne dwie kolumny zbudowane są z odpornych na wietrzenie bloków z wapieni skalistych o wysokości ok. 15-20 metrów, lewa kolumna jest wyższa. Brama powstała w wyniku procesów erozyjnych, które intensywniej zachodziły na spękaniach ciosowych, którymi spływała woda. W dalszych etapach dołączyły się zjawiska krasowe i wietrzenie mechaniczne. W skałach bramy możemy gołym okiem ujrzeć spękania pionowe i ich płaszczyznę oraz poziome ułożenie składników skał osadowych w postaci warstw o wyraźnie zaznaczonych granicach wapiennych. Co bardziej wytrawni badacze przyrody zauważą, że obydwie kolumny pokrywa murawa kserotermiczna, w której dominuje kostrzewa blada, liczne są też kolonie porostów nadające jej miejscami czarne, białe lub ceglaste wybarwienia.

Jak głosi legenda, odległość dzieląca kolumny Bramy Krakowskiej z roku na rok stale się zmniejsza. Gdy skały całkowicie „zejdą” się, nastąpi koniec świata. Dlatego też przechodzący przez „wrota” umieszczają pod nimi kije, starając się tym samym uniemożliwić ich przesuwanie się.

Źródło: ojcow.malopolska.pl, polskieszlaki.pl

Kategoria:

ostance maczuga

Potężna skała, przypominająca broń mitycznego olbrzyma powstała na skutek niszczącej działalności wiatru i mrozu. Stoi jakby do góry nogami, ustawiona tak ponoć przez samego diabła, na życzenie Twardowskiego. Ostaniec znajduje się pod zamkiem Pieskowa Skała, przy trasie nr 773. 

Od 1933 roku na szczycie Maczugi Herkulesia widnieje metalowy krzyż wysoki na 2 m, choć z dołu wydaje się całkiem maleńki. Upamiętnia on pierwsze wejście na Maczugę, dokonane przez Leona Witka. Dziś wspinaczka jest tutaj zabroniona, ale śmiałków - amatorów wspinaczki bardziej lub mniej zawodowej, na ostańcu często można zobaczyć.

Legenda: W momencie kiedy ks. Twardowski został schwytany przez Diabła w karczmie w Pychowicach, miał jeszcze ostatnią szansę na wyzwolenie z jego sideł. Według podpisanego wcześniej cyrografu, Diabeł musiał najpierw spełnić trzy warunki ks. Twardowskiego, a dopiero potem mógł zabrać jego duszę do piekła. Jednym z żądań postawionych czarnoksiężnikowi było przeniesienie opisywanej skały do Doliny Prądnika i osadzenie jej cieńszym końcem w dół. Diabeł zadanie wykonał i dusza Twardowskiego została zniewolona.

Źródło: ojcow.malopolska.pl, polskieszlaki.pl, orlegniazda.pl

Kategoria:

ostance igladeotymy

Igła Deotymy to znany i ciekawy ostaniec w Ojcowskim Parku Narodowym, stojący w pięknej i malowniczej Dolinie Prądnika, pomiędzy Panieńskimi Skałami i Skałami Kawalerskimi.

Igła Deotymy ma kształt smukłej iglicy, stąd jeden człon nazwy, drugi natomiast pochodzi od słowa Deotyma, literackiego pseudonimu Jadwigi Łuszczewskiej - poetki, która przebywała w Ojcowie w 1853 roku. Ponoć mieszkała ona właśnie w willi "Pod Koroną", stojącą tuż obok Igły Deotymy i to właśnie w cudnej Dolinie Prądnika tworzyła swe wiersze.

Igła Deotymy, podobnie jak Maczuga Herkulesa, nie jest udostępniona do wspinaczki skałkowej, a dodatkowo malowniczo opleciona jest winobluszczem, który na jesień mieni się wspaniałą czerwienią. W pobliżu ostańca rosną nasadzone brzozy ojcowskie, bardzo rzadko spotykane drzewo, niemal endemit.

Źródło: polskieszlaki.pl

Kategoria:

ostaniec rekawica

Skała Rękawica, zwana też Pięciopalcówką lub Białą Ręką – wybitna skała o charakterystycznym kształcie. Zbudowana jest z jurajskich wapieni. Znajduje się w środkowej części Doliny Prądnika, na jego zachodnim zboczu w masywie Góry Koronnej i wznosi się ok. 85 m powyżej dna doliny.

Nazwa skały związana jest z legendą, według której podczas jednego z najazdów tatarskich ludność okoliczna szukała schronienia w Jaskini Ciemnej, wejście do której znajduje się w pobliżu. Jednak Tatarzy penetrowali dolinę poszukując ludności. Wówczas Bóg zasłonił wejście do jaskini własną ręką, ratując w ten sposób ludzi od śmierci lub haniebnej niewoli. Rzeczywiście, skała składająca się w górnej części z 5 palczastych kolumn, przypomina swoim kształtem dłoń.

Jest dobrze widoczna zarówno z dna doliny, jak i ze szlaku turystycznego prowadzącego przez Górę Koronną. Z platformy widokowej przy wejściu do Jaskini Ciemnej widać ją z bliska, z profilu. Nie wolno uprawiać na niej wspinaczki skałkowej.

Źródło: jura.slaskie.travelpolskieszlaki.pl

Kategoria:

ostaniec panienskieskaly

Panieńskie Skały – strome wapienne skały na wschodnich zboczach Doliny Prądnika w Ojcowskim Parku Narodowym. Znajdują się w środkowej części doliny, w wylocie bocznego Wąwozu Wrześnik. Naprzeciwko nich znajdują się Skały Kawalerskie, zaś w środku pomiędzy nimi samotna iglica skalna – Igła Deotymy.

W skałach tych można dostrzec starsze poziomy dna potoku Prądnik. W otoczeniu skał rosną nasadzone brzozy ojcowskie, gatunek bardzo rzadki, znany z nielicznych stanowisk. U podnóża Panieńskich skał stoi willa "Pod Koroną", w której niegdyś mieszkała poetka Jadwiga Łuszczewska, tu w Dolinie Prądnika czerpiąc natchnienie do swoich wierszy. W latach 1956-1959 w willi tej mieściła się dyrekcja Ojcowskiego Parku Narodowego.

Nazwę skał tłumaczy legenda. Według niej siostry klaryski z klasztoru w Zawichoście uciekały przed Tatarami do Grodziska. Tu w Dolinie Prądnika Tatarzy zaczęli ich doganiać. Broniąc się przed pohańbieniem i śmiercią, uprosiły Boga, by zamienił je w skały. Ich skamieniałe sylwetki mają zdobić do dzisiaj Dolinę Prądnika.

Źródło: mapio.net